Bezpieczna nawierzchnia wokół trampolin — rodzaje, zalety i przepisy

Trampolina to nie tylko powierzchnia do skakania, ale także cała otaczająca ją infrastruktura. Jednym z elementów, którego nie można bagatelizować, jest odpowiednie podłoże, bezpośrednio wpływające na bezpieczeństwo użytkowników. Jeśli zarządzasz placem zabaw, musisz zadbać o to, aby nawierzchnia pod trampolinę spełniała normy – zarówno pod kątem amortyzacji, jak i zgodności z przepisami.

Dlaczego nawierzchnia wokół trampolin powinna być odpowiednia?

Jeżeli wybierasz i zamawiasz nawierzchnię pod trampolinę, nigdy nie kieruj się wyłącznie estetyką. Najważniejszym kryterium są parametry techniczne – przede wszystkim poziom amortyzacji oraz zgodność z obowiązującymi normami. Nawierzchnia powinna zmniejszać ryzyko bolesnych urazów, a jednocześnie umożliwiać komfortowe i długotrwałe użytkowanie przez dzieci.

Gdy projektujesz lub modernizujesz plac zabaw z bezpiecznymi trampolinami, musisz pamiętać, że nie każda powierzchnia będzie dopuszczona do użytku w przestrzeni publicznej. W przypadku trampolin ziemnych, z których korzystają dzieci, niezbędna jest zgodność z normą PN-EN 1177 – to ona definiuje wymagania dotyczące ochrony przed upadkiem z określonej wysokości. Z jednej strony wskazuje projektantom, na jakie czynniki zwrócić uwagę przy tworzeniu placów zabaw, a z drugiej — zapewnia użytkownikom maksymalne poczucie bezpieczeństwa.

Typy bezpiecznych nawierzchni pod trampoliny i place zabaw

Według przepisów prawnych każdy obiekt przeznaczony dla dzieci, z którego wysokość swobodnego upadku wynosi więcej niż 600 mm, musi posiadać odpowiednią, bezpieczną nawierzchnię. Zasada ta dotyczy także m.in. huśtawek, zjeżdżalni, karuzeli czy trampolin. Zastosowanie właściwego podłoża może uchronić dziecko przed trwałym uszczerbkiem na zdrowiu, bądź, w skrajnych przypadkach, nawet utratą życia.

Najczęstszymi typami nawierzchni stosowanej na placach zabaw są:

• materiały gumowe – z reguły stosowane głównie w przypadku trampolin ziemnych, lecz niektórzy pokrywają nimi także całe place zabaw. Guma może przybierać formę różnokolorowych kafelków w kształcie kwadratu, prostokąta, trójkąta lub wielu innych. Pozwala zatem na pełną swobodę w projektowaniu placów zabaw. Należy zwrócić uwagę na to, by nawierzchnia gumowa posiadała certyfikat zgodny z normą PN-EN 1177, który będzie określał, do jakiej wysokości zapewniona jest amortyzacja. Alternatywą dla takiego rozwiązania są kratki gumowe, które w przypadku właściwego montażu złagodzą upadek nawet z 3 metrów, nie przykrywając przy tym w całości trawy;
• materiały sypkie – to między innymi piasek, żwir, kora czy wióry drzewne. Ten typ nawierzchni stosuje się w przypadku urządzeń, które nie wymagają zachowania dużej stabilności. Należy jednak wziąć pod uwagę, by nawierzchnia została ułożona do głębokości 300 mm;
• trawnik – darń powierzchni trawiastej wokół trampolin również spełnia wymogi normy PN-EN 1176-1. Maksymalna wysokość swobodnego upadku w tym przypadku wynosi do 1000 mm, może więc być stosowana jako powierzchnia amortyzująca uderzenie w przestrzeni upadku trampoliny ziemnej.

Jakie materiały NIE nadają się pod trampoliny ziemne?

Choć niektóre nawierzchnie mogą wydawać się trwałe i estetyczne, to bywa, że nie zapewniają właściwej amortyzacji. Takie powierzchnie nie tylko nie spełniają norm, ale mogą nawet zwiększać ryzyko poważnych kontuzji.

Do materiałów, których  absolutnie należy unikać, należą:

• beton
• kostka 
• sztuczna trawa – nie zapewnia odpowiedniego tłumienia energii kinetycznej, szczególnie przy długotrwałym użytkowaniu

Uznawane za stabilne i trwałe podłoża stwarzają zagrożenie dla zdrowia – zwłaszcza jeśli trampolina jest eksploatowana przez dzieci w różnym wieku. Jeżeli chcesz zapewnić im bezpieczne trampoliny na plac zabaw, nie ryzykuj kompromisów – wybieraj wyłącznie nawierzchnie certyfikowane i dopuszczone do użytku zgodnie z normą PN-EN 1177 – tylko takie rozwiązania zapewniają skuteczną amortyzację upadków i zgodność z przepisami.

Czy trampolina ziemna w ogrodzie też musi mieć certyfikowaną nawierzchnię?

W przestrzeniach prywatnych – np. w ogrodzie – przepisy są mniej restrykcyjne niż na placach zabaw publicznych. Nie oznacza to jednak, że możesz całkowicie zignorować kwestię bezpieczeństwa.

Zgodnie z obowiązującym prawem, obowiązek stosowania certyfikowanej nawierzchni dotyczy wyłącznie przestrzeni ogólnodostępnych. Niemniej jednak warto zadbać o to, by również w ogrodzie zastosować odpowiednie podłoże pod trampolinę. Najlepiej sprawdzają się tu wspomniane nawierzchnie sypkie oraz trawniki, zgodne z normą PN-EN 1176-1. 

Co to dokładniej oznacza? Mogą pełnić funkcję nawierzchni amortyzującej w przestrzeni upadku, jeśli wysokość swobodnego upadku nie przekracza 1000 mm, czyli przy urządzeniach niskiego ryzyka, czyli takich jak trampoliny ziemne. Tak więc jeśli planujesz montaż trampoliny ogrodowej, zadbaj o otoczenie urządzenia z taką samą starannością, jak na placu zabaw.

EPDM vs SBR: który typ gumy lepiej sprawdza się wokół trampoliny ziemnej?

Guma jest jednym z chętnie wybieranych materiałów, jeśli chodzi o nawierzchnię placu zabaw. Do dyspozycji są dwa warianty: EPDM i SBR. Każdy z nich ma swoje zalety, więc finalny wybór zależy od potrzeb, budżetu oraz miejsca montażu.

• SBR – to granulat pochodzący z recyklingu, dostępny w niższej cenie. Jest mniej odporny na warunki atmosferyczne i z czasem może tracić kolor. Sprawdza się głównie w miejscach o mniejszej intensywności użytkowania.
• EPDM – to materiał barwiony w masie, dostępny w wielu kolorach, wyjątkowo trwały i odporny na promieniowanie UV oraz wilgoć. Świetnie sprawdza się na obleganych placach zabaw i wokół trampolin ziemnych.

Jeśli zależy Ci na estetyce, odporności i długiej żywotności, EPDM będzie lepszym wyborem. Natomiast przy ograniczonym budżecie SBR może okazać się wystarczający,  szczególnie w mniej uczęszczanych przestrzeniach publicznych lub na placach zabaw osiedlowych.

Jak przygotować grunt pod trampolinę ziemną krok po kroku?

Prawidłowe przygotowanie terenu pod montaż trampoliny to podstawowy warunek jej stabilności i trwałości. Nawet najlepsza nawierzchnia pod trampolinę nie zadziała poprawnie, jeśli grunt nie zostanie wcześniej odpowiednio przygotowany.

Przedstawiamy kolejność etapów, której należy się trzymać:

• wykop pod konstrukcję – głębokość zależna od modelu trampoliny,
• warstwa odsączająca – najczęściej żwir lub kruszywo, zapobiegające gromadzeniu się wody,
• stabilizacja gruntu – ubijanie i wyrównanie warstwy podkładowej, która będzie podstawą pod montaż,
• montaż ramy trampoliny i nawierzchni ochronnej – zgodnie z zaleceniami producenta i certyfikatem bezpieczeństwa

Wszystkie trampoliny JUMPO mają szczegółowe instrukcje montażu – warto się z nimi zapoznać jeszcze przed rozpoczęciem prac ziemnych. 

Zabezpieczenie powierzchni placów zabaw to nie tylko obowiązek. Warto dobrać odpowiednie materiały i zaprojektować teren wokół urządzeń tak, by pełnił zarówno funkcję ochronną, jak i estetyczną. Najbezpieczniejszą nawierzchnią są materiały gumowe, które ze względu na swoją uniwersalność można zamontować praktycznie na każdym placu zabaw. Stosowane wokół trampolin ziemnych lub innych urządzeń do zabawy, nie tylko zapewnią odpowiednie bezpieczeństwo, ale też znacznie podniosą walory estetyczne placu. Zawsze należy jednak zwrócić uwagę, by produkty posiadały certyfikat zgodny z normą PN-EN 1177.

Przeczytaj również inne wpisy:

Od jakiego wieku można korzystać z trampoliny?

Bezpieczna trampolina – czym się cechuje?

Czy trampolina jest bezpieczna dla dzieci?